Généalogies

Jaar: 2007

Auteur: Martine Rassineux 1955

Kunstenaar: François Da Ros 1941

Uitgeverij: Anakatabase

Généalogies, pagina [70]

Het eerste boek over de Collectie Koopman, Voix et visions (2009), is een spin-off van deze website, een fenomeen dat de laatste jaren de traditionele volgorde – eerst een boek, dan een tentoonstelling en eventueel een website – heeft omgekeerd. Tegenwoordig wordt eerst een website gebouwd, waarna een ander publiek, of hetzelfde publiek op een andere manier, bereikt wordt door uit die website een boek te destilleren. Ook het kunstenaarsduo François Da Ros en Martine Rassineux hebben dit in 2007 gedaan.

In hun boek, Généalogies, zijn de opmaak en de teksten van hun website (www.anakatabase.com) te herkennen, inclusief de opmerking dat de website in opbouw is ('ce site est en construction') en met een soort waarschuwing: 'u bent op de website van een typograaf die met losse loden letters werkt' ('vous êtes sur le site d'un typographe au plomb mobile'). De website geeft een overzicht van hun werk, met afbeeldingen van de boeken van uitgeverij Anakatabase en met een bibliografie van hun overige werk. In het boek zijn daar de nieuwjaarswensen van Da Ros en Rassineux, teksten over typografie en biografische gegevens aan toegevoegd om een chronologische overzicht te geven van hun leven en de ontwikkeling van hun werk.

De nieuwjaarswensen zijn sterke staaltjes van boekkunst. Is het met de huidige computertechnieken heel eenvoudig om de letters aan het dansen te krijgen op een pagina, in loden zetsel vraagt dat een uitzonderlijke fantasie en inspanning van de typograaf. Het boek reproduceert niet alleen de gedrukte resultaten, met zinnen in de vorm van een slinger, een cirkel, een doolhof of een bloem, maar bevat ook foto's van het loden zetsel. Daaruit blijkt welke toeren de drukker met formaatwit ('furniture', 'garnitures') of interlinies ('lead', 'interligne') moet uithalen om het zetsel voor deze visuele poëzie te construeren.

De lezer maakt kennis met de verschillende boeken van Anakatabase, zoals Le roi uit 1992, met etsen van Martine Rassineux: primitieve vormen (een kroon, een ezel), die laveren tussen abstractie en figuratie, en associaties de vrije hand geven. Rose Goret verscheen in 2005 met een tekst van Gérard Farasse, gepubliceerd in een varkensroze cassette. Bij een serie gewassen tekeningen schreef Rassineux een autobiografische tekst 'La reine Jane'. De techniek van deze prenten maakt de afgebeelde familieleden zo vaag als herinneringen nu eenmaal zijn. Het zijn voornamelijk zelfportretten: een meisje dat een ballon opblaast of aan de hand van de moeder over de markt wandelt.

In deze bloemlezing van drukwerk en illustraties zijn biografische notities opgenomen en foto's uit hun kindertijd en foto's van de drukpersen en de letterkasten in het drukkersatelier. Da Ros werd leerling-drukker bij een krant, Châtillon-Presse, in 1957 en behaalde dat jaar zijn diploma filmoperateur. Hij voerde dat werk onder andere uit in een bioscoop van Châtillon-sur-Seine. In 1962 werkte hij voor de moderne drukkerij Génin-Frères in Parijs en tussen 1964 en 1978 was hij in dienst bij Fequet et Baudier. In 1979 slaagde hij voor zijn diploma elektrotechniek ('CAP d'électricien, mécanicien-réparateur d'organes'), en verdiepte zijn kennis van grafische technieken door fotocompositie en digitale technieken. Vanaf 1983 bezat hij een eigen atelier in de Passage Etienne Delaunay en vanaf 1988 in 35, rue de la Villette in Parijs. Tot zijn klanten behoorden Julius Baltazar, Jacques Matarasso, Christine Landès en Pierre Lecuire. In 1999 werd de huur van het pand opgezegd en omdat hij geen koper vond voor drie van zijn machines, was hij genoodzaakt ze ter plekke te slopen. Inmiddels is het atelier van Rassineux en Da Ros (die elkaar in 1989 ontmoetten) gevestigd in Montreuil bij Parijs. De Koopman Collectie bevat een complete set van de Anakatabase-uitgaven.

Bibliografische beschrijving

Beschrijving: Généalogies / [infographie de] Martine Rassineux ; [conception graphique, composition en plomb et mise en pages de] François Da Ros. – Montreuil : Editions Anakatabase, 2007. – [100] p. : ill. ; 25x31 cm

Drukker: Imprimerie Stipa (Montreuil)

Oplage: 1700 exemplaren

Bijzonderheid: Met drie nieuwjaarswensen in boekdruk voor 2004 en 2008 (2x), met opdracht in handschrift van de kunstenaars

Bibliografie: Bénézit 11-449

Aanvraagnummer: KW Koopm F 36

Literatuur

  • Paul van Capelleveen, Sophie Ham, Jordy Joubij, Voices and visions. The Koopman Collection and the Art of the French Book. The Hague, Koninklijke Bibliotheek, National Library of the Netherlands; Zwolle, Waanders, 2009
  • Paul van Capelleveen, Sophie Ham, Jordy Joubij, Voix et visions. La Collection Koopman et l'Art du Livre français. La Haye, Koninklijke Bibliotheek, Bibliothèque nationale des Pays-Bas; Zwolle, Waanders, 2009
  • Paul van Capelleveen, 'Anakatabase, François Da Ros & Martine Rassineux', in: Artists & others. The imaginative French book in the 21st century. Koopman Collection, National Library of the Netherlands. Nijmegen, Vantilt Publishers, 2016, p. 30-37