Le carnet de rêves

Le carnet de rêves van André Beucler verscheen in 1927 twee keer, in twee verschillende typografische versies bij dezelfde drukker/uitgever. De tekst van die uitgaven verschilde nauwelijks. Het ging om exact dezelfde novelle met twee in briefvorm uitgeschreven dromen. De eerste uitgave van Le carnet de rêves was tamelijk conventioneel- zij het gedrukt op bijzonder papier en voorzien van drie etsen van Robert Bonfils. De tweede versie lijkt in eerste instantie helemaal niet op een roman of novelle. Hierin is de tekst gezet als in een letterproef.

Verhaal als letterproef

Het verhaal begint gewoon op pagina 1 en loopt door tot pagina 55 (de indeling in hoofdstukken is in deze versie vervallen). Daarna begint hetzelfde verhaal opnieuw, maar houdt het op ongeveer driekwart op. Van pagina tot pagina verschilt het lettertype. Ook de regelafstand en de bladspiegel zijn wisselend. Onder de tekst is steeds vermeld uit welk lettertype, in welk lettercorps en met welke interlinie de tekst is gezet en gedrukt, zoals 'romain Didot', 'interligné à quatre points', 'de sept'. De eerste pagina’s zijn in grote corpsen gedrukt, met ruime regelafstanden. Naarmate het verhaal vordert wordt het lettertype steeds kleiner en de marges groter. Het begint in corps 42 en eindigt in corps 6. Daarna komen nog enkele ongenummerde pagina's, gezet uit een middelgroot corps. Sommige teksten zijn vetgedrukt, andere cursief, de meeste gewoon romein.

Een drukker als uitgever

De drukker van deze letterproef is Maurice Darantiere uit Dijon (1882-1962). Evenals zijn vader, de meesterdrukker Victor Darantiere, wist Maurice Darantiere in bibliofiele kringen naam te maken door de kwaliteit van zijn drukwerk. Via Adrienne Monnier van het Maison des amis des livres in Parijs kwam hij in contact met invloedrijke uitgevers en schrijvers. Het bekendste werk dat Darantiere drukte was de eerste druk van Ulysses van James Joyce in 1922. Hij drukte ook werk van Gertrude Stein en Ernest Hemingway. Vooral in de jaren twintig was Darantiere succesvol. In 1926 begon hij – net als drukkers als Léon Pichon en François Bernouard – zelf boeken uit te geven onder de naam Éditions du raisin. De gewone editie van Le carnet de rêves was één van de boeken die hij zo publiceerde.

In het colofon van de letterproef-versie van Beuclers novelle staat dat deze speciaal voor de vrienden van de drukker is gemaakt in een oplage van 300 stuks (van de gewone uitgave waren er maar 130). Het is een visitekaartje van de drukker. Dat blijkt ook uit het vooromslag: onder de gravure van art-decorepresentant Robert Bonfils- die in de gewone editie een scène in de drukkerij illustreert- staat in grote letters de naam 'Darantiere'. Darantiere presenteert met dit boek niet een verhaal, maar zijn firma.