Zaoumni

Jaar: 2000
Auteur: Velimir Chlebnikov (1885 - 1922)
Kunstenaar: Michael Caine (*1959)
Uitgeverij: Petropolis

Zaoumni, titelpagina

In de rue de la Cerisaie 31 is sinds 1993 de drukkerij van Michael Caine gevestigd. Caine verhuisde in september 1990 naar Parijs na een opleiding aan het Engelse Royal College of Art, waar hij grafische kunst en typografie studeerde. Korte tijd werkte hij bij de Engelse Florin Press, waar de traditionele wijze van zetten en drukken met losse loden letters werd uitgeoefend. In Parijs werkte hij samen met de eigenaar van La Cerisaie, Jean-Luc Lerebourg, en met François Da Ros, die inmiddels door de Franse staat is uitgeroepen tot Maître d'Art pour la Typographie en France. Caine zette zich in voor het onderwijs en gaf les aan de London College of Printing en de École Estienne.

De drukkerij van Cerisaie beschikt over lettertypen die elders niet meer bewaard zijn. De grote hoeveelheden loden letters komen uit heel Europa en Caine heeft er enkele jaren over gedaan om een inventaris te maken van de collectie onder de titel: Concaténation de caractères typographiques. Toen hij eraan begon dacht hij dat er niet veel belangstelling voor zou zijn (achteraf bleek dat anders te liggen) en daarom drukte hij maar 25 exemplaren met proeven van de verschillende lettertypes.

Zijn voorkeur gaat uit naar de lettertypen uit de periode 1890-1930, wat hij zelf de 'belle époque' noemt en hij gebruikt die zoveel mogelijk, niet alleen voor drukwerk in opdracht, maar ook voor zijn eigen uitgaven. Deze verschijnen onder verschillende namen, zoals Scargill Press, Livres d'Enfer en het aegis Petropolis, een naam die aangeeft dat zijn specialisme de Russische poëzie is. Ook in Zaoumni demonstreerde hij bij de gedichten van de Rus Chlebnikov (of Khlebnikov) niet één of twee, maar acht lettertypes: Athenæum, Trieste, Rucano, Bodoni, Garaldus, Manuzio, Verona en Eurostile.

De typografie varieert per blad, de teksten zijn gedrukt in blauw, rood en oranje en Caine maakte zelf 11 houtsneden, die van cliché's zijn gedrukt in oranje, bruin, paars en blauw. Caine drukte, samen met François Da Ros, van dit boek 10 exemplaren op Japans Bunkoshi papier, 10 op transparant groen Japans papier (waarvan dit er één is), en 80 op drie andere soorten papier. De bladen zijn aan elkaar gelijmd tot een leporello, die- geheel uitgevouwen - meer dan zes meter lang is.

Bibliografische beschrijving

Beschrijving: Zaoumni : onze textes / Velimir Khlebnikov ; gravures originales & typographie Michael Caine ; trad. du russe Catherine Prigent, Luda Schnitzer. - Paris: Petropolis, 2000. - Leporello (19 p.) : ill. ; 46 cm

Drukker: Cerisaie (Parijs)

Oplage: 100 exemplaren

Exemplaar: Nummer 8 van de 10 op groen Japans

Lettertype: Athenæum, Trieste, Rucano, Bodoni, Garaldus, Manuzio, Verona, Eurostile

Bijzonderheid: Gesigneerd door de kunstenaar

Aanvraagnummer: KW Koopm E 44

Literatuur

  • Michael Caine, 'An English printer in Paris', in: Matrix, 18 (1998), p. 112-118
  • Michael Caine, 'My concaténation of types', in: Matrix, 23 (2003), p. 66-73
  • Paul van Capelleveen, Sophie Ham, Jordy Joubij, Voices and visions. The Koopman Collection and the Art of the French Book. The Hague, Koninklijke Bibliotheek, National Library of the Netherlands; Zwolle, Waanders, 2009
  • Paul van Capelleveen, Sophie Ham, Jordy Joubij, Voix et visions. La Collection Koopman et l'Art du Livre français. La Haye, Koninklijke Bibliotheek, Bibliothèque nationale des Pays-Bas; Zwolle, Waanders, 2009
  • Paul van Capelleveen, 'Éditions Petropolis, Michael Caine', in: Paul van Capelleveen, Artists & Others. The imaginative French book in the 21st century. Koopman Collection, National Library of the Netherlands. Nijmegen, Vantilt Publishers, 2016, p. 84-88.