La grande muraille

Jaar: 1991

Auteur: Lu Xun (1881 - 1936)

Kunstenaar: Shirley Sharoff (*1936)

Uitgeverij: Shirley Sharoff

Shirley Sharoff, La grande muraille (1991)

Shirley Sharoff werd geboren in New York, woont sinds 1961 in Parijs en werkte in 1987-1988 een jaar in Beijing aan het Central Institute of Finance and Banking als lerares Engels. Na dat verblijf maakte zij La grande muraille: de Chinese muur.

Met typograaf François Da Ros werkte zij aan de vormgeving van La grande muraille. In lengte verschillende stroken papier zijn aan elkaar gelijmd tot een bijna zeven meter lang drukwerk. Het papier van de leporello is niet als een harmonica gevouwen, maar als een spiraal. Sharoff noemt dit een 'forme en escargot' (slakkenhuis). Om de teksten te lezen moet het boek worden uitgerold. Rechtop gezet ontstaat een muur van papier, die - van boven bekeken - volgens de kunstenares lijkt op het labyrinth in het Oude Zomerpaleis (Yuan Ming Yuan) buiten Beijing. Sharoff nam erosie als belangrijk uitgangspunt bij dit boek.

Kalligrafie

Het Arches-papier van deze uitgave is bedrukt met een bijna abstract patroon. Het gaat terug op een handschrift, dat verschillende keren achtereen gefotokopieerd en daardoor onleesbaar geworden is. Dit patroon van minuscule karakters is ook gebruikt ter decoratie van de cassette. Een tweede 'handschrift' in deze uitgave is een tekst van Lu Xun, die door Zhu Jie werd gekalligrafeerd en vervolgens is gereproduceerd.

Aanklacht

De Chinese schrijver Lu Xun brak een lans voor de vernieuwing van de Chinese literatuur. Hij schreef een kort essay (1925/26) als aanklacht tegen starre, traditionele gedachtenpatronen bij zijn generatiegenoten die zich - paradoxaal - 'modern' noemden. Deze tekst gaat niet alleen over de werkelijke Chinese muur, maar ook over de muur als symbool voor de oude tradities van China en is - in de ideogrammen van Zhu Jie - gedrukt op weerszijden van de leporello. Aan de Chinese tekst zijn een Engelse en een Franse vertaling toegevoegd: ze zijn gezet uit de Athenaeum. Opvallend is dat de vertalingen niet overal synchroon lopen. Dat levert een bevreemdend, contrasterend effect op.

Behalve het drietalige essay van Lu Xun bevat deze uitgave ook korte Engelse teksten van Sharoffs Chinese studenten. Het zijn fragmenten van autobiografische notities over onvrijheid en traditie, bijvoorbeeld over een jeugd zonder speelgoed, opgroeien onder Mao, het beeld van buitenlanders in boeken en televisieprogramma's. Deze persoonlijke teksten noemt Sharoff nieuwe 'stenen'. Deze stenen lijken losjes te zijn ingezet in de muur, als een commentaar op de afnemende soliditeit en de vergankelijkheid van de muur. (Het herinnert ook aan de werkers die volgens de mythe in het bouwwerk zouden zijn ingemetseld.) Op die muur is de proteststem van Lu Xun gekalligrafeerd. Hij noemde de muur, die niet verdedigt tegen indringers, een reliek. Hij voelde zich erdoor ingekapseld en verzette zich tegen de permanente restauratie ervan: 'When shall we stop reinforcing the Great Wall with new bricks?' (Wanneer stoppen we met het versterken van de Chinese Muur door er nieuwe stenen aan toe te voegen?) Beter was de muur te laten afbrokkelen…

Textuur van stenen

La grande muraille bevat acht kopergravures van Shirley Sharoff. De etsen zijn verdeeld in vier of vijf stukken. De textuur ervan weerspiegelt die van stenen. De eerste vier etsen zijn in één kleur gedrukt, achtereenvolgens in blauw, terracotta, bruin en paars. De vorm van etsen is gebaseerd op toegangspoorten van de Chinese muur. De laatste vier etsen zijn polychroom: combinaties van van twee tinten, zoals paars en bruin. Sharoff zei dat dit afgebrokkelde stukken van de muur zijn, die later werden hergebruikt in andere gebouwen. Sharoff toont de muur dus eerst als onvergankelijk bouwwerk en vervolgens als een aan slijtage onderhevig monument. De etsen ondersteunen op deze wijze de visie van Lu Xun.

Het KB-exemplaar in beeld

Zie voor een uitgebreide verkenning van het KB-exemplaar de blog van Robert Bolick in 'Books on Books': 'Bookmarking Book Art, Learning to readShiley Sharoff's "La grande muraille"' (17 juni 2018).

Bibliografische beschrijving

Beschrijving: La grande muraille = The great wall = Changchang / Lu Xun ; [8 gravures orig. de] Shirley Sharoff ; [version française réalisée par Michelle Loi ; texte de Lu Xun calligraphié par Zhu Jie]. – [Paris] : [Shirley Sharoff], 1991. – Leporello (35 folio's) ; 25×13 cm

Drukker: François Da Ros (tekst) René Tazé (etsen)

Oplage: 85 exemplaren

Exemplaar: Nummer 13 van 75 op Arches apprêté, zonder suite

Lettertype: Athenaeum

Bijzonderheid: Leporello in altuglas omslag, in een cassette door Bernard Duval. Met paraaf van de kunstenares. Met prospectus.

Bibliografie: Bénézit 12-732

Aanvraagnummer: KW Koopm L 508

Literatuur

  • Paul van Capelleveen, Sophie Ham, Jordy Joubij, Voices and visions. The Koopman Collection and the Art of the French Book. The Hague, Koninklijke Bibliotheek, National Library of the Netherlands; Zwolle, Waanders, 2009
  • Paul van Capelleveen, Sophie Ham, Jordy Joubij, Voix et visions. La Collection Koopman et l'Art du Livre français. La Haye, Koninklijke Bibliotheek, Bibliothèque nationale des Pays-Bas; Zwolle, Waanders, 2009
  • Paul van Capelleveen, 'Shirley Sharoff', in: Artists & others. The imaginative French book in the 21st century. Koopman Collection, National Library of the Netherlands. Nijmegen, Vantilt Publishers, 2016, p. 180-185
  • Christophe Comentale, 'Shirley Sharoff, des livres à tenir debout et des estampes à voir assis', in: Artet métiers du livre, 231 (2002), p. 58-63
  • Renée Riese Hubert & Judd. D. Hubert, The cutting edge of reading: Artist's books. New York, Granary Books, 1999
  • Jon Eugene von Kowallis, The lyrical Lu Xun: A study of his classical-style verse. Honolulu, University of Hawaii Press, 1996
  • Vera Schwarcz, 'A curse on the Great Wall: The problem of Enlightenment in Modern China', in: Theory and society, 13 (1984), p. 445-470.
  • Françoise Séloron, 'Shirley Sharoff: L'art des signes urbains', in: Nouvelles de l'estampe, 202 (2005), p. 67-69
  • Shirley Sharoff, 'The Great Wall', in: The book as art: Artists' books from the National Museum of Women in the Arts. New York, Princeton Architectural Press, 2007, p. 148-149
  • Shirley Sharoff, 'La Grande Muraille, Livre d'Artiste/The Great Wall, artist book', in: Livre/Poésie. Une histoire en pratique(s). Paris, Editions des Cendres, 2016, p. 161-166
  • Lu Xun, Silent China: Selected writings of Lu Xun. London, Oxford University Press, 1973