Le mur du son

In 1953 publiceerde uitgever/dichter Pierre Seghers een opmerkelijk gedicht, Le mur du son (De geluidsbarrière). Een mooi verzorgde leporello op Auvergne papier, gedrukt in rood, groen en zwart in een oplage van 500 exemplaren.

Maar dit gedicht is niet zomaar een gedicht, het is vooral een politiek statement, een pamflet. Seghers, die een centrale rol speelde in de Franse verzetspoëzie, plaatst in vier strofen stevige kanttekeningen bij de communistische utopie:

'Nous avons pris la lunette des guillotines

Pour un soleil et le regard en couperet

N'est pas une image'

('Wij hebben de lunette van de guillotine aangezien / Voor een zon en het zicht op de valbijl / Is geen beeld').

Zijn goede vrienden, het overtuigd communistische schrijversechtpaar Louis Aragon en Elsa Triolet, hebben geschokt gereageerd op de venijninge publicatie, waarin hij constateerde dat men de wereld samenhangend vond en dat de hersens elektronica bevatten ('Nous avons appelé l'univers cohérent / Mais nos cervelles devenaient électroniques'). Seghers realiseerde zich welke reacties hij losmaakte. In dit exemplaar schreef hij achterin een opdracht (aan schildersechtpaar Philippe en Liliane Morisson): 'ce tract qui m'a valu bien des misères'. De vriendschap met Aragon en Triolet bleef overeind, maar Seghers stond voor de rest van zijn leven argwanend tegenover politiek en haar destructieve invloed op relaties. De tekst zou, uitgezonderd een Bulgaarse editie uit 1976, nooit meer herdrukt worden.