12 sonnets de Ronsard

Jaar:
1950
Auteur:
Pierre de Ronsard (1524 - 1585)
Kunstenaar:
Michel Béret (1914 - 1965)
Uitgeverij:
Chez l'artiste
Titelpagina van 12 Sonnets de Ronsard

Michel Laurent Simon Béret, een vrijwel vergeten Parijse graficus, moet een grote passie hebben gehad voor het verluchtigen van boeken. Niet alleen illustreerde hij er bijna tien, hij gaf er ook zelf een aantal uit, hoewel hij geen professionele uitgever/drukker was. Dergelijk liefdewerk was voor financiering dan ook meestal afhankelijk van sponsors: Bérets werken werden regelmatig gedrukt 'aux dépens d'un groupe d'amateurs'. Eén van de bekendere bibliofiele boeken waaraan Béret meewerkte was Mistriss Henley van de achttiende-eeuwse Nederlandse schrijfster Belle van Zuylen. Dit werk werd in 1952 bij de Utrechtse Stichting De Roos gepubliceerd. Andere bijzondere uitgaven waarvoor Béret de illustraties verzorgde zijn bijvoorbeeld Le monde comme il va (1944) van Voltaire en Venise masques et façades (1953) van André Fraigneau. Het laatstgenoemde werk werd door de kunstenaar zelf uitgegeven. Le monde comme il va werd net als Contes de Voltaire (1965) gedrukt op kosten van het bibliofiele genootschap 'Cent femmes amies des livres'.

Korte bloeiperiode

Aan het begin van de jaren vijftig leek het goed te gaan met de artistieke carrière van Béret. Tussen 1945 en 1953 exposeerde hij driemaal in Parijs en ook The French Culture Centre in New York toonde zijn werk. In collecties van zowel de Library of of Congress als de New York Public Library bevonden zich door hem geïllustreerde boeken. In het najaar van 1951 kwam Béret naar Nederland, waar de Amsterdamse kunsthandel Santée Landweer N.V. een tentoonstelling van zijn geïllustreerde boeken en grafiek organiseerde. De recensies van deze expositie waren over het algemeen gunstig; men karakteriseerde Bérets werk als gracieus, precieus, luchtig, geraffineerd, fantasierijk en humorvol. J.M. Prange, zelf graficus en kunstcriticus van Het parool, was van mening dat Bérets speelse en trefzekere werkwijze en zijn illustratieve, 'algemeen aanvaardbare' stijl hem 'een toekomst als boekverluchter zullen waarborgen'. Hij zat er helaas naast. In 1953 drukte The Paris review een bescheiden portfolio van de kunstenaar af en in 1958 verscheen- in eigen beheer - Les fastes de la Seine van Charles-Joseph prince de Ligne. Een berichtje in Le Figaro uit 1965 over de uitgave van Contes de Voltaire was het laatste levensteken van de kunstenaar. Daarna werd het stil.

Sierlijk

12 sonnets de Ronsard (1950) was een particulier initiatief van Michel Béret. Hij selecteerde twaalf sonnetten van de bekende Franse liefdesdichter uit de zestiende eeuw, en voorzag ieder gedicht met een kopergravure. 'Versiering' lijkt een geschikte term om de stijl van Béret te omschrijven. Dat blijkt al op het vooromslag, waar de titel en de andere gegevens over het boek zijn omlijst met een barokke tekening van een portiek. Hij tekende bij de poëzie van Ronsard bloemen, planten en schelpen. Ook zijn er vrouwenfiguren in deels kubistische, deels barokke stijl en surrealistische landschappen. Vaak maakte hij afbeeldingen van planten en bloemen die veranderen in vrouwenfiguren. De etsen zijn smal: circa 5 centimeter breed en twee keer zo hoog en ze zijn steeds onder de gedichten geplaatst. Voor de in klein kapitaal gezette tekst is gebruik gemaakt van de Garamont. De nummering van de gedichten is gedrukt in rood.

De sierlijke stijl van de illustraties is doorgevoerd op de cassette, die in litho bedrukt is met een afbeelding van juwelen en palmtakken. In totaal zijn er 130 exemplaren gedrukt door Dominique Viglino. Het door de illustrator gesigneerde exemplaar in de Koopman Collectie is nummer 99. Het werk heeft de aandacht getrokken van boekenliefhebbers, getuige de in zeer dunne potloodletters geschreven aantekening van een antiquaar achter in het boek: 'très recherché'. Béret liet nauwelijks sporen na in de kunstgeschiedenis wat hem - paradoxaal genoeg- juist voor de ware liefhebber zo interessant maakt.

Bibliografische beschrijving

Beschrijving:
12 sonnets de Ronsard / ornés de burins sur cuivre par Michel Béret. - Paris : Chez l'artiste, 1950. - [18] bl. : ill. ; 29 cm
Drukker:
Dominique Viglino
Oplage:
150 exemplaren
Exemplaar:
Nummer 99 van de 130 op chiffon pur fil Lana
Lettertype:
Garamont
Bijzonderheid:
Gesigneerd door de kunstenaar
Bibliografie:
Monod 9906
Aanvraagnummer:
KW Koopm A 366

Literatuur

  • 'Michel Beret', in: The Paris review, (1953) 4, p. 110-113
  • J.M. Prange, 'Exposities in Amsterdam: knappe kopergravures en Japanse houtsneden', in: Het parool, 7 december 1951
  • Documentatie van het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie